'ఏదేమైనా ఈ విషయం మామూలు మనుష్యులకు మింగుడు పడటం కొంచం కష్టమే శర్మగారు.' అన్నాడాయన.
'అవును.నిజమే.పోనీ మన శాస్త్రాలనుంచి ప్రమాణం చూపిస్తే అప్పుడు ఒప్పుకుంటారా?' అడిగాను.
తలూపాడు.
'ఉదాహరణకి భగవద్గీతనే తీసుకోండి.గీత ఉపనిషత్సారం కదా.అందుకే దీనిని గీతోపనిషత్ అని కూడా అంటారు.అందులోని ఈ శ్లోకం యొక్క అర్ధం చెప్పండి.'అంటూ శ్లోకాన్ని ఉదహరించాను.
యస్య నాహం కృతో భావో బుద్ధిర్యస్య న లిప్యతే
హత్వాపి స ఇమాన్ లోకాన్నహంతి న నిబధ్యతే
ఆయన కొంచం ఆశ్చర్యంగా చూచాడు.
'మీరే చెప్పండి.అయినా మీకు సంస్కృతం రాదన్నారు కదా.శ్లోకాలు ఎలా గుర్తుంటాయి?' అన్నాడు.
'ఏమో నాకు తెలీదు.దాని గురించి తర్వాత మాట్లాడుకుందాం.అదలా ఉంచండి.ప్రస్తుతానికి ఈ శ్లోకం యొక్క అర్ధం వినండి.ఎవని బుద్ధి అహంస్పర్శతో కలుషితం కాదో అతడు లోకంలోని అందరినీ చంపినా సరే ఎవరినీ చంపనివాడే అవుతున్నాడు.అతనికి ఆ హత్యాదోషం ఎంతమాత్రమూ అంటదు.'అని గీతాశ్లోకం చెబుతున్నది. దీనికేమంటారు?' అడిగాను.
ఆయనేమీ మాట్లాడలేదు.
'ఇంకా వినండి.కౌషీతకీ ఉపనిషత్తులోనూ,చాందోగ్యోపనిషత్తులోనూ ఇంకా మీరు ఆశ్చర్యపోయే అనేక నిజాలున్నాయి.వాటిలోని శ్లోకాల ప్రకారం 'జ్ఞాని తన తల్లిదండ్రులను తానే చంపినా,దొంగతనం చేసినా,భ్రూణహత్య చేసినా, లేక వ్యభిచారి అయినా కూడా అతనికి ఏ పాపమూ అంటదు.అసలు వాటి స్పృహే అతనికి ఉండదు.ఆ పాపాల ఫలితాన్ని అతడు ఏమాత్రమూ అనుభవించడు.' అని ఉన్నది.మీ స్వాములవారు శృంగేరీ సంప్రదాయపు స్వాములే కదా.ఈ సంప్రదాయపు అత్యంత మహనీయుడూ విజయనగర సామ్రాజ్యపు రాజగురువూ అయిన విద్యారణ్యస్వామి రచించిన 'వేదాంత పంచదశి' ఎనిమిదో అధ్యాయంలో బ్రహ్మజ్ఞాని యొక్క స్తితిని వర్ణిస్తూ ఈ విషయాలన్ని వివరంగా వ్రాశారు.ఒకసారి చూడండి' అన్నాను.
'అంటే ఈ ఛండాలపు పనులన్నీ జ్ఞాని చేస్తాడని మీ ఉద్దేశ్యమా?' ఆయన అడిగాడు.
నవ్వాను.
'కాదు.జ్ఞాని వరకూ ఎందుకు? కొద్దిపాటి సంస్కారం ఉన్నవాడే ఇలాంటి పనులను అసహ్యించుకుంటాడు.కాని ఇక్కడ విషయం ఏమంటే,జ్ఞాని అయినవాడు ఒకవేళ ఇటువంటి పనులు చెయ్యవలసి వచ్చినా కూడా,ఒకవేళ చేసినా కూడా,ఆ పాపాలు అతన్ని ఏమీ అంటలేవు.జ్ఞాని ఎవరెస్ట్ శిఖరం వంటివాడు.అది ఎప్పుడూ ఉజ్జ్వలమైన సూర్యరశ్మిలో స్నానం చేస్తూ ఉంటుంది.దానిపైన కూడా కొన్ని సార్లు వర్షం కురవవచ్చు. ఆ వర్షానికి అది కూడా తడవవచ్చు.కాని ఆ నీరు అక్కడ ఏమాత్రం నిలబడలేదు.పడిన నీరు పడినట్లు పల్లానికి జారిపోతుంది.చివరికి అక్కడ తడి అంటూ ఏమీ మిగలదు.ఆ వర్షం తర్వాత అది ఇంకా ఉజ్జ్వలంగా ప్రకాశిస్తుంది.జ్ఞాని స్తితి కూడా ఇలాంటిదే.అతని యొక్క అత్యున్నతమైన అనూహ్యమైన స్తితిని మనం కొద్దిగానైనా అర్ధం చేసుకోవడానికి చెప్పబడిన శ్లోకాలే ఇవి. అంతేగాని,ప్రతివారినీ నిస్సిగ్గుగా ఈ పనులు చెయ్యమని వాటి ఉద్దేశ్యం కాదు.' చెప్పాను.
'ప్రతి వెధవా ఈ పనులు చేసి నేను జ్ఞానిని అంటూ దాక్కోవచ్చు కదా?' అన్నాడాయన.
నాకు మళ్ళీ నవ్వొచ్చింది.
'అయ్యా.నేను చెబుతున్నది నిజమైన జ్ఞానియొక్క స్తితిని గురించి.వెధవల గురించి కాదు.మన చుట్టూ దొంగనోట్లు చెలామణీలో ఉన్నంత మాత్రాన అసలు కరెన్సీయే లేదని ఎలా అనుకుంటాం?మీరు చెప్పిన వెధవలు అన్ని చోట్లా ఉంటారు.ఎవరెలా దాక్కున్నా,ఎవరిఖర్మ వారిని వదలకుండా పట్టి పీడిస్తుంది.అది అనుభవించేటప్పుడు మనిషి యొక్క నిజస్వరూపం బయటకి వస్తుంది.మనుషుల నుంచి దాక్కోవచ్చు.చేసిన కర్మనుంచి ఎలా దాక్కోగలం?అది సాధ్యం కాదు.నాణెం నిజమైనదా కాదా చూడాలంటే వేలితో చిటికెవేసి దానిని పైకి ఎగురగొట్టి చూడాలని రామకృష్ణులు అనేవారు. అప్పుడు 'టంగ్' మంటూ అసలైన చప్పుడువస్తే అది అసలైన నాణెం అని,లేకుంటే దొంగనాణెం అని అర్ధం.అలాగే వేషాలు వేసేటప్పుడు ఎలా ఉన్నా,ఫలితాలు అనుభవించే సమయంలో ఎవరు ఎవరన్నది తేటతెల్లంగా తెలిసిపోతుంది.
వెధవలు ఎప్పటికీ జ్ఞానులు కాలేరు.ఒకవేళ వారు జ్ఞానుల్లా నటించినా వారికి ఎన్నటికీ జ్ఞానం అనేది అందదు.జ్ఞాని వెధవపనులు చెయ్యడు.ఒకవేళ సరదాకో ఇంకా దేనికో వాటిని చెయ్యవలసి వచ్చినా వాటివల్ల అతని జ్ఞానస్తితికి భంగం అంటూ ఉండదు.ఇక్కడ అర్ధం చేసుకోవలసిన విషయం ఏమంటే,కర్మలను బట్టి లోకులను అర్ధం చేసుకోగలం.కాని జ్ఞానులను అలా అర్ధం చేసుకోలేము.వారు కర్మాతీతులు.వారిని తెలుసుకోవడానికి కర్మల కొలబద్ద సరిపోదు.' అన్నాను.
'జ్ఞానికి సరదా ఏమిటి? ఆయనకీ సరదాలుంటాయా?అదెలా కుదురుతుంది?' అడిగాడాయన.పాపం ఆయనకు ఇంకా ఏదో సందేహం పీడిస్తూనే ఉన్నది.
'ఉంటాయి.కాని మనకున్న సరదాలూ పరదాలూ ఆయనకు ఉండవు.అసలు దీనిలో అంతగా ఆశ్చర్యపోవలసిన వింత అంటూ ఏముంది?నిజం చెప్పాలంటే,జ్ఞాని ఒక్కడే లోకాన్ని సరదాగా ఎంజాయ్ చెయ్యగలడు. ఎందుకంటే, నిజానికి ఇక్కడేమీ లేదని ఇదంతా ఒక ఆట అని,ఇక్కడ పొందేదీ కోల్పోయేదీ ఏమీ లేదని అతనికి స్పష్టంగా తెలుసు.కనుక ఏ భయమూ లేకుండా సరదాగా జీవితాన్ని నవ్వుతూ గడపగలడు.కనుక అతను సరదాకోసం కొన్నిసార్లు ఇతరులమీద ప్రాక్టికల్ జోక్స్ కూడా వెయ్యవచ్చు.ఏ మహనీయుడి జీవితాన్ని చూచినా నేనన్నది నిజమని మీరు గ్రహిస్తారు.కృష్ణుని జీవితమే దీనికి పరమ ప్రమాణం.' చెప్పాను.
'దీనికి కూడా శాస్త్త్ర ప్రమాణం ఉన్నదా?' అడిగాడాయన.
'ఎందుకు లేదు? జ్ఞానులైనవారు 'బాలోన్మత్త పిశాచవత్',చిన్నపిల్లలవలె ప్రవర్తిస్తారనీ,కొన్నిసార్లు పిచ్చిపుట్టిన వారివలె,పిశాచాలవలె సంచరిస్తారని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి.ఉదాహరణకి దత్తాత్రేయ వజ్రకవచం చూడండి. "కదాయోగీ కదాభోగీ కదానగ్న: పిశాచవత్ దత్తాత్రేయో హరి: స్సాక్షాత్ భుక్తి ముక్తి ప్రదాయక: బాలోన్మత్త పిశాచీభి:క్వచిద్ యుక్త పరీక్షిత:త్యాగీ భోగీ మహాయోగీ నిత్యానందో నిరంజన:" అని ఉంటుంది.దత్తాత్రేయ ఉపనిషత్ కూడా ఆయనను 'బాలోన్మత్త పిశాచ వేషాయ' అంటూ పిలుస్తుంది.
"బాలుడు త్రిగుణాలకు అతీతుడు కనుక అతనికి ఏ బంధమూ అంటదు.ఏ పాపమూ అంటదు.' అని రామకృష్ణులు కూడా అన్నారు.
'మీరెన్ని చెప్పినా సరే. జ్ఞాని అయినవాడు ఇలాంటి పనులు అసలు ఎందుకు చేస్తాడో నేను అర్ధం చేసుకోలేక పోతున్నాను.ఎక్కడో ఏదో తేడా ఉన్నది.నాకు సరిగ్గా అర్ధం కావడం లేదు.' అన్నాడాయన.
ఆయన చాదస్తానికి నాకు మళ్ళీ నవ్వొచ్చింది.
'పోనీ జీసస్ చెప్పిన మాట ఒకటి చెబుతాను.వినండి.అప్పుడైనా మీకు అర్ధమౌతుందేమో చూద్దాం.From their fruits,you shall know them అన్నాడు జీసస్.ఒక చెట్టు మంచిదా కాదా అనే విషయం దాని ఫలాల నుంచే మీకు అర్ధమౌతుంది.అన్నాడు. అఫ్కోర్స్ అదికూడా మన గ్రంధాలలో కాపీ కొట్టినదే. మీరన్నట్లు ఒకడు వెధవా లేక నిజమైన జ్ఞానియా అనేది అతనితో మీరు కాసేపు మాట్లాడితే తెలిసిపోతుంది.' అన్నాను.
'మనం చర్చిస్తున్న విషయానికీ జీసస్ చెప్పిన సూక్తికీ సంబంధం ఏమున్నది?' అన్నాడు.
'పోనీ మీకలా అనిపిస్తే వదిలెయ్యండి.సమస్యేమీ లేదు.కాని ఒక్క విషయం వినండి.జ్ఞాని మనకంటే చాలా ఉన్నతమైన మానసిక స్తితిలో ఉంటాడు. అతని స్తితి మనకెలా అర్ధం అవుతుంది?ఒక స్పూనుతో పెద్ద చెరువులోని నీటిని ఎలా కొలవగలం? మన మనస్సులు అనే పంజరంలో కూచుని చూస్తున్నంతవరకూ అతను అర్ధం కాడు.మన ఆలోచనల పరిధిలో మనం ఉంటూ అతన్ని అర్ధం చేసుకోవడం అసాధ్యం.ఆ పరిధి దాటి బయటకు వచ్చె విద్య మీకు తెలిస్తే అప్పుడు మీరాపని సులభంగా చెయ్యగలుగుతారు.కనుక మీ గురువుగారు వాడిన భాషను బట్టి ఆయన యొక్క జ్ఞానాన్ని మీరు అంచనా వెయ్యకండి.దానివల్ల ఆయన స్తితికి ఏమీ తక్కువ కాదు.'
'ఇంతకు ముందు కూడా ఇదే చెప్పాను.మనకు జ్ఞాని అంటేనో లేక ఒక మహానీయుడంటేనో కొన్ని అభిప్రాయాలుంటాయి.ఆ కళ్ళద్దాలలోనుంచే మనం చూస్తూ ఉంటాం.కనుక మన అద్దాలరంగులోనే విషయం కూడా మనకు కనిపిస్తుంది.అతను ఏ పనులు చెయ్యాలో ఏవి చెయ్యకూడదో నిర్ణయించడానికి మనం ఎవరం? మన కళ్ళద్దాలు తీసి చూస్తే విషయం ఉన్నది ఉన్నట్లు కనిపిస్తుంది.కాని ఆపని చాలా కష్టం.' అన్నాను.
అప్పటికి సమయం రాత్రి ఎనిమిది దాటింది.
'విషయం ఏదో కాస్త అర్ధం అయినట్లే అనిపిస్తున్నది.మళ్ళీ పూర్తిగా అర్ధం కానట్టూ అనిపిస్తున్నది.ఏదేమైనా మా గురువుగారి మీద సందేహమూ మీరే కలిగించారు.మళ్ళీ దానిని పోగొట్టడం కూడా మీరే పోగొట్టారు.చాలా సంతోషం.' అన్నాడాయన.
విషయం ఈయనకు పూర్తిగా అర్ధం కాలేదనీ,ఊరకే నాతృప్తి కోసం ఆయన అలా అంటున్నాడనీ నాకు అర్ధమైంది.ఇంత చెప్పినా అర్ధం చేసుకోకుండా చాదస్తంగా మాట్లాడుతుంటే,లేట్ అయితే అయింది,కొంచంసేపు ఈయనను ఆట పట్టిద్దామని అనుకున్నా.
'అప్పుడే ఏమైంది? ఇంకా వినండి.మీ గురువుగారికి అంతా చాదస్తమే గాని శ్రీవిద్య అంటే పూర్తి అవగాహన ఆయనకు లేదు.' అన్నాను.
ఆయన మళ్ళీ నిర్ఘాంత పోయాడు.
'ఇదేంటి శర్మగారు?కాసేపు అలా చెప్తారు.కాసేపు ఇలా చెప్తారు.ఏంటి ఇదంతా?అసలు మీరేం చెప్పాలనుకుంటున్నారో స్పష్టంగా చెప్పండి.' అడిగాడు అయోమయంగా.
ఆయన అయోమయం చూచి నాకు భలే నవ్వొచ్చింది.
'ఉండండి.చెబుతాను.' అంటూ మొదలు పెట్టాను.
(మిగతాది తరువాతి భాగంలో)..